Comfort als Sluipmoordenaar

“Comfort kills both, ambition and creativity” is een inspirerend Engels gezegde, met een kern van waarheid. Wij kunnen niet goed tegen overvloed. Om een voorbeeld te noemen, de overgrote meerderheid in Nederland kent (gelukkig) geen honger. Overal waar we zijn is er voedsel in alle vormen te verkrijgen. Dus een comfortabele positie. Helaas ontwikkelen we in onze Westerse maatschappij hierdoor de welvaartsziekten als obesitas en diabetes. Zelf heb ik van deze twee aandoeningen gelukkig geen last, al is die ellendige 5 kilo teveel lastig definitief te verbannen.

Comfort slecht?

Naar mijn mening is comfort niet per definitie slecht. Een volledig gebrek aan comfort, in welke vorm dan ook, zorgt voor stressreacties wat ook weer ongezond is. Zeker op langere termijn. Het is de mate van comfort waar het gevaar in zit. Comfort is een gevoel van gemak en voldoening zonder dat het je pijn doet of je er angstig van wordt. In teveel comfort schuilt het risico van passiviteit, terwijl wij activiteit nodig is om tot iets te komen.

Gevangenis en Deltawerken

Schaarste of urgente dreiging zijn natuurlijke bronnen voor ontwikkeling; ze komen van buiten jezelf en je moet actie ondernemen anders zijn de gevolgen desastreus. De noodzaak om te ontwikkelen is dus onomwonden aanwezig.

Een mooi voorbeeld van omgaan met schaarste zag ik laatst in een documentaire over een zwaar bewaakte gevangenis in Amerika. De grootste criminelen werden daar in volledige isolatie opgesloten. Er was voor de gedetineerden dus een totale schaarste aan communicatie. Toch slaagden zij erin om met elkaar te communiceren door een complex systeem van geluiden te ontwikkelen, met name gebruikmakend van verwarmings- en rioleringsbuizen.

Een mooi voorbeeld van omgaan met een urgente dreiging is de ontwikkeling van de wereldberoemde Deltawerken, na de Watersnoodramp in 1953. Er ontstond landelijk tegelijkertijd zowel een besef, dat onze kustlijn erg fragiel was, en de wil dat het water nooit meer zou mogen winnen.

Ambitie en Creativiteit als motor

Omdat er niet altijd directe schaarste is of urgente dreiging is, zeker niet in onze Westerse maatschappij, is het belangrijk om ook jezelf te motiveren tot ontwikkeling. Hiervoor kunnen we ambitie en creativiteit als motoren van ontwikkeling zien. Deze zijn intrinsiek, komen vanuit jezelf.

Ambitie is eerzucht en heeft in de Nederlandse Calvinistische maatschappij nogal een negatieve klank. Toch is gezonde ambitie, een geldingsdrang, noodzakelijk om tot resultaten te komen. Vaak ligt ambitie dichtbij je passie.

Creativiteit is het vermogen om iets nieuws te scheppen. Denk hierbij niet alleen aan grote wereldverbeteringen. Niets is origineel, vaak zijn ontwikkelingen combinaties van eerdere ontdekkingen. Je moet alleen open willen staan voor nieuwe invalshoeken en ideeën van anderen, hoe klein of onbeduidend ook.

Onderneming met welvaartsziekten

Tot zover de theorie, maar wat betekent teveel comfort voor de alledaagse praktijk van jouw onderneming? Nou er zijn nogal wat bedrijven met welvaartsziekten als veel eigen vermogen (hoge solvabiliteit), ruime kasstroom, een keurige winst, weinig noodzaak om te investeren in personeel en bedrijfsmiddelen en een informele cultuur.

Ogenschijnlijk heel comfortabel. Echter er bestaat een kans, dat de markt verschuift. Zeker gezien het dynamische politieke en economische klimaat van dit moment. En als zo’n verschuiving plaatsvindt, dan helpt op korte termijn zeker de goede solvabiliteit om te overleven en snel andere activiteiten te ontplooien. Echter verwaarloosde investeringen in personeel en bedrijfsmiddelen zijn niet direct in te halen, net als het gevaar dat de ingesleten cultuur ongeschikt is om te veranderen. Het is dus noodzaak, dat er een gezonde (zakelijke) ambitie in de onderneming blijft met voldoende ruimte voor creativiteit.

Wil je vooruit: neem een lastige coach

Tevredenheid is goed, echter een gezonde ambitie is beter. Toch kan het lastig zijn om als eigenaar/DGA jezelf scherp te houden. Wellicht heb je dan baat bij een sparringpartner. Mijn advies is dan wel te kiezen voor eentje die vragen kan stellen waarover je moet nadenken of die zelfs vragen stelt die confronterend zijn. Ga dus altijd eerst met meerdere personen in gesprek, alvorens je een keuze maakt. De goede ‘klik’ moet er zijn, ook op het persoonlijke vlak.

Ik wens je veel (on-Nederlandse) ambitie en creativiteit!