Wat u als zzp’er kunt leren van het Deliveroo-arrest

In een vorig artikel las u over het Deliveroo-arrest en wat dat te maken heeft met de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA). Sinds 1 januari 2025 handhaaft de Belastingdienst met deze wet actief op schijnzelfstandigheid.

In het Deliveroo-arrest gebruikt de rechter negen gezichtspunten om te beoordelen of u een opdracht écht zelfstandig uitvoert, of dat er toch sprake is van een dienstbetrekking. Ook de Belastingdienst gebruikt deze punten om uw werkrelatie te beoordelen.

We bespreken de negen punten hieronder, met toelichting en praktische tips. Zo weet u precies wat u kunt doen om risico’s te beperken, samen met uw opdrachtgever.

1. Aard en duur van de werkzaamheden

Als u langdurig dezelfde werkzaamheden verricht voor één opdrachtgever, lijkt dat op een arbeidsovereenkomst. Zeker als het werk structureel onderdeel is van de bedrijfsvoering van die opdrachtgever. Beperk langdurige exclusieve samenwerking. Werk voor meerdere opdrachtgevers en leg in uw overeenkomst vast dat de opdracht tijdelijk of projectmatig is.

2. Organisatorische inbedding

Bent u volledig opgenomen in het bedrijf? Werkt u met hun middelen of op hun kantoor en draait u mee als 'collega'? Dat wijst op werknemerschap. Werk met uw eigen materialen, plan uw werk zelfstandig in en geef aan dat u buiten de hiërarchie van het bedrijf functioneert. Beschrijf dit ook in de overeenkomst van de opdracht en handel hiernaar in de praktijk.

3. Wijze van beloning

Een vaste beloning en bijvoorbeeld weinig vrijheid om over deze beloning te onderhandelen, kan een indicatie zijn van een arbeidsovereenkomst. Factureren per opdracht en zelf over de beloning kunnen onderhandelen en dat opnemen in een offerte en een overeenkomst van opdracht is dus belangrijk.

4. Werk persoonlijk verrichten

Een werknemer moet het werk zelf doen. Als u als zzp’er geen vervanger mag inzetten, lijkt uw rol veel op die van een werknemer. Neem een vervangingsclausule op in uw overeenkomst van opdracht. Zorg dat hierin duidelijk vermeld staat dat u iemand anders mag inschakelen, mits deze persoon geschikt is.

5. Instructiebevoegdheid

Als uw opdrachtgever bepaalt hoe, waar en wanneer u uw werk doet, dan is er sprake van gezag. Gezag is een kenmerk van een arbeidsovereenkomst. Leg in de overeenkomst vast dat u zelf bepaalt hoe u het werk uitvoert en toets dit regelmatig aan de praktijk.

6. Zelfstandigheid bij uitvoering

Een echte zelfstandige maakt eigen keuzes, onderhandelt over voorwaarden en draagt eigen verantwoordelijkheid. Voer altijd een onderhandeling over voorwaarden zoals tarief, werktijden en leveringswijze. Leg dit schriftelijk vast.

7. Ondernemersrisico

Als u verzekerd bent van inkomsten, zonder dat het resultaat of uw inzet daar invloed op heeft, dan loopt u geen ondernemersrisico. Terwijl dit juist een belangrijk verschil vormt met een werknemer. Neem in uw overeenkomst van opdracht bepalingen op over aansprakelijkheid, herstelwerkverplichtingen zonder betaling hiervan en voorkom het opnemen van doorbetaling bij ziekte. Zorg voor eigen verzekeringen voor aansprakelijkheid en arbeidsongeschiktheid.

8. In de praktijk

De praktijk is uiteindelijk bepalend. Papier is heel geduldig, maar hetgeen op papier is vastgelegd dient overeen te komen met de praktijk. Evalueer regelmatig en stel de werkwijze bij waar nodig.

9. Wilsverklaring

Wat werkgever en werknemer afspreken over het werk (overeenkomst van opdracht of arbeidsovereenkomst) speelt een rol, maar alleen als dit overeenkomt met de feitelijke uitvoering. Vermeld in de overeenkomst expliciet dat het om een opdracht gaat en niet om een arbeidsovereenkomst.

Dienstbetrekking naast ondernemerschap

Stel dat de arbeidsverhouding tussen u en uw opdrachtgever op grond van het voorgaande wordt aangemerkt als een dienstbetrekking en dus in de loonheffingen moet worden betrokken. Dan betekent dat nog niet per definitie dat u daardoor überhaupt geen ondernemer kunt zijn. U kunt immers nog steeds andere werkzaamheden verrichten die wel voldoen aan de genoemde Deliveroo-criteria. Op de site van de Belastingdienst vindt u de zogenaamde ondernemerscheck aan de hand waarvan u kunt checken of u volgens de Belastingdienst ondernemer bent voor de inkomstenbelasting. Hoewel dat een andere toetsing betreft vindt u daarin ook een aantal vragen uit het Deliveroo-arrest. Vanzelfsprekend kunt u ook bij uw adviseur van Flynth terecht voor de beoordeling.

Daarnaast betekent het ook nog niet per definitie dat het inkomen uit de als dienstbetrekking aangemerkte werkzaamheden ook door u in uw aangifte inkomstenbelasting als loon moet worden verwerkt. U mag deze in uw aangifte inkomstenbelasting toch als winst aanmerken als wordt voldaan aan twee voorwaarden:

• Er bestaat een nauwe samenhang tussen loondienst en zelfstandige activiteit; én
• het loondienstinkomen is ondergeschikt aan de ondernemersactiviteiten.
• Overigens blijkt uit de rechtspraak dat niet vaak aan die twee voorwaarden wordt voldaan. Dus wees gewaarschuwd.

Onderneem op uw voorwaarden

Een overtreding van de Wet DBA kan zowel uw opdrachtgever als u duur komen te staan. Het kan bij uw opdrachtgever onder meer leiden tot naheffingsaanslagen loonheffingen met belastingrente en boetes. Mogelijk is in uw overeenkomst opgenomen dat de opdrachtgever eventuele schade wegens te betalen loonheffing op u kan verhalen. Daarnaast kan de Belastingdienst bij de aanslagregeling inkomstenbelasting van uzelf de eerder door u aangegeven winst corrigeren en als loon in aanmerking nemen. Daarmee komen ook een aantal door u in uw aangifte geclaimde specifieke ondernemersfaciliteiten te vervallen en is de kans groot dat u extra inkomstenbelasting op aanslag of navorderingsaanslag moet betalen (eventueel met belastingrente en boete). Verder kunt u geconfronteerd worden met btw-naheffingen als u (naar nu blijkt) ten onrechte in btw-aangiften btw in aftrek hebt gebracht. Naast die fiscale gevolgen bestaan er echter ook gevolgen die niet nadelig voor u uitpakken, zoals een betere arbeidsrechtelijke bescherming en de

Schep helderheid

Het is belangrijker dan ooit om helderheid te scheppen in uw werkrelaties. Bedenk dat u als zzp’er samen met uw opdrachtgever verantwoordelijk bent om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Maak samen duidelijke, schriftelijke afspraken over de samenwerking. En zorg ervoor dat de praktijk klopt met die afspraken.

De specialisten van Flynth voorzien u graag van deskundig advies om de Wet DBA correct toe te passen. Zij kunnen de rol van begeleider bij uw gesprek met een toekomstige opdrachtgever vervullen. Neem contact op met uw adviseur van Flynth voor meer informatie.