Gepubliceerd: 13-09-2022, laatst gewijzigd:
24-01-2024
De Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft op woensdag 7 september 2022 besloten dat de huidige Rav-factoren (emissiefactoren) van de emissiearme stalsystemen A1.13 en A1.28 niet meer gebruikt mogen worden bij het verlenen van nieuwe natuurvergunningen. Dit is een nieuwe tegenslag in het stikstofdossier en voor de bedrijfsontwikkeling in de melkveehouderij.
In de uitspraak stelt de Raad van State dat het onzeker is of deze emissiearme stalsystemen in de praktijk niet meer ammoniak uitstoten dan de voor deze stalsystemen vastgestelde emissiefactor vanuit de Regeling Ammoniak en Veehouderij. Door deze gerede twijfel over de emissiefactoren mogen ze niet langer gebruikt worden voor het verlenen van een natuurvergunning, met een belemmering van de bedrijfsontwikkeling als gevolg.
Wetenschappelijke zekerheid
De Raad van State legt in haar oordeel uit dat er wetenschappelijke zekerheid moet zijn over de gebruikte emissiefactoren. Er mag geen enkele twijfel zijn bij het beoordelen van het effect op een stikstofgevoelig Natura2000-gebied en dus bij het verkrijgen van een vergunning in het kader van de Wet natuurbescherming.
CBS-onderzoek en CDM-advies
De Raad van State haalt verder een onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en advies van de Commissie Deskundigen Meststoffenwet (CDM) aan, waar een onverklaarbaar verlies van stikstof uit naar voren komt. Hierdoor nam het vermoeden toe dat emissiearme stalsystemen niet doen wat ze beloven. Er is onvoldoende bekend en geborgd wat de invloed van voer-, management- en omgevingsfactoren in een stal is op een vastgestelde emissiefactor. Daar komt nog bij dat uit metingen is gebleken dat de uitstoot van emissiearme systemen in de praktijk hoger uitvalt dan de officiële emissiefactoren.
Reactie Schouten en Van der Wal
De reactie van LNV-minister Schouten en Minister voor Natuur en Stikstof Van der Wal luidt: "Innovatieve oplossingen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de transitie. De uitspraak van de Raad van State raakt boeren die met stalinnovaties aan de slag willen. Wij willen dat boeren met zekerheid investeringen in innovaties kunnen blijven inzetten als een van de opties om stikstof te reduceren. Voor boeren en natuur is het belangrijk dat innovaties daadwerkelijk het juiste resultaat opleveren. Daarmee moeten we voortvarend aan de slag. We bestuderen de uitspraak, onderzoeken de gevolgen en komen met voorstellen om de vergunningverlening robuuster te maken."
Lopende aanvragen met systemen A1.13 en A1.28 ‘on-hold’
Flynth-Rombou heeft de provincies actief over dit onderwerp benaderd. Zij geven aan intern bezig te zijn om alle consequenties in beeld te brengen. De lopende vergunningsaanvragen met systemen A1.13 en A1.28 staan nu ‘on-hold’. Daarnaast wordt landelijk in IPO-verband (Interprovinciaal overleg) besproken hoe het nu verder gaat met deze aanvragen.
Hoe nu verder?
De uitspraak gaat alleen over de emissiefactoren van de stalsystemen A1.13 en A1.28. Het is echter de vraag of de uitspraak niet breder geïnterpreteerd moet worden. De kans is zeer aanwezig dat de uitspraak ook gevolgen heeft voor andere emissiearme stalsystemen in de melkveehouderij.
Voor nu lijkt het er wel op dat de vergunningverlening met emissiearme vloersystemen tot stilstand is gekomen. Tegelijkertijd onderstreept dit wel het perspectief in andere systemen dan vloeren. De Lely Sphere (circulair mestverwaardingssysteem) en JOZ Gazoo (mestbehandelingssysteem/stikstofkraker) zijn hiervan de meest duidelijke voorbeelden.
Perspectief
Betekent dit dat er geen perspectief meer is voor emissiearme vloeren? Nee, echter pas als er weer wetenschappelijke zekerheid ontstaat over deze systemen zal eventuele vergunningverlening weer op gang kunnen komen. Veel zal hierbij afhangen van de eerder door de minister aangekondigde onderzoeken naar alle factoren die van belang zijn voor een goede werking van een emissiearm systeem.
Ondernemen is vooruitkijken
Het is onzeker wat er de komende periode gaat gebeuren met de emissiearme vloeren, met het hele stikstofbeleid, grondgebondenheid, derogatie, etc. Ondernemen is vooruitkijken! Wat u daarbij helpt, is het in beeld brengen van de effecten van mogelijke scenario’s voor uw locatie en bedrijf. Dit inzicht geeft rust en op basis hiervan kunt u gedegen keuzes maken en de juiste stappen zetten.