Gepubliceerd: 17-08-2023, laatst gewijzigd:
17-08-2023
Meer mkb-bedrijven zien hun financiële én administratieve lasten stijgen vanwege een verplichte controleverklaring, alleen omdat hun omzet door inflatie boven de wettelijke grens uitkomt. De terechte discussie hierover gaat te sterk uit van een controleverklaring als enige optie, vindt vertrekkend RvB-lid Marcel Blöte van Flynth. Hij bepleit een grotere rol voor de samenstellingsverklaring als waardevol alternatief.
Probleem: controleverklaring voor meer bedrijven
De Nederlandse overheid eist van bedrijven dat zij hun jaarrekening door een accountant laten controleren als ze voldoen aan 2 of 3 van de volgende criteria:
- een omzet van meer dan 12 miljoen euro
- een balanstotaal van meer dan 6 miljoen euro
- gemiddeld 50 of meer medewerkers in dienst
Door de sterke inflatie gaan meer mkb-bedrijven over de omzetgrens heen, terwijl hun activiteiten eigenlijk helemaal niet toenemen of veranderen. ‘Dat betekent om te beginnen dat hun administratieve lasten flink omhoog gaan, verduidelijkt Marcel Blöte, RvB-lid bij Flynth. ‘Ze moeten hun organisatie controleerbaar maken en daarvoor meer administratie bijhouden en strakkere procedures invoeren. Dat vraagt dus een stevige investering van deze ondernemers, terwijl er momenteel niet genoeg accountants zijn om al die controles te kunnen uitvoeren. Dit zorgt dan ook voor extra druk, zowel op de betreffende mkb-ondernemers als op de accountancybranche.’
Technische oplossing: controlegrenzen verhogen
Dit probleem heeft recent veel aandacht gehad. Daarbij ligt de nadruk op een technische oplossing. Onder andere werkgeversorganisatie VNO-NCW en beroepsorganisatie NBA staan op het standpunt dat een indexatie doorgevoerd moet worden en de controlegrenzen omhoog moeten. Voor Nederland is dat lastig, omdat hier nu al de maximale grensbedragen uit de betreffende Europese richtlijn gelden. De (demissionair) minister heeft inmiddels de Europese Commissie gevraagd om hiernaar te kijken. Blöte: ‘Bij deze oplossing mis ik een inhoudelijke discussie. Denk bijvoorbeeld aan de vraag waarom de controlegrenzen precies hier liggen. En, misschien nog wel belangrijker, waarom er in de discussie geen aandacht is voor de 2 andere soorten verklaringen, te weten de samenstellingsverklaring en de beoordelingsverklaring.’
Inhoudelijke discussie: het waarom van controlegrenzen
Om met het waarom van de controlegrenzen te beginnen: het idee is dat er bij grotere bedrijven meer belanghebbenden zijn voor wie het belangrijk is dat de jaarrekening een eerlijk, “getrouw”, beeld geeft. Blöte: ‘Bij beursgenoteerde bedrijven is dat logisch: aandeelhouders staan verder van de organisatie af en willen toch zeker weten dat de gerapporteerde cijfers kloppen. Maar bij een bedrijf met een DGA (directeur-grootaandeelhouder) is die kring vaak veel kleiner, aangezien de DGA zelf een groot deel van de aandelen bezit. Omzet zegt wat dat betreft minder. Bedrijven die door de inflatie boven de controlegrens komen, zijn qua organisatie niet veranderd en hebben dus niet per se meer belanghebbenden. Bovendien kun je ervan uitgaan dat samenwerkende partijen uit de keten zelf wel een verklaring van een accountant afdwingen als ze die belangrijk vinden. Dat zien we nu al. Er zijn bedrijven die hun jaarrekening vrijwillig laten controleren. Maar er worden ook heel veel samenstellingsverklaringen afgegeven.’
De juiste verklaring in de juiste situatie
De indexatie van de controlegrenzen is voor Blöte geen discussie, dat moet gebeuren. In plaats daarvan vraagt hij liever aandacht voor de andere beschikbare accountantsverklaringen, in het bijzonder de samenstellingsverklaring. ‘Bij Flynth geven we zowel samenstellingsverklaringen als controleverklaringen af. Dat heeft echt meerwaarde, vind ik. Ik wil ervoor pleiten om na te denken hoe we de juiste verklaring in de juiste situatie kunnen gebruiken. Welke behoefte wordt met een jaarrekening en een accountantsverklaring vervuld? De overheid zou de Europese Commissie kunnen vragen de controlegrenzen nog verder te verhogen en aanvullend bijvoorbeeld ook samenstellingsgrenzen kunnen invoeren. Zo kunnen we de druk op de controlerende accountants verlichten en de lasten voor ondernemers verlagen, terwijl zij toch een jaarrekening en verklaring krijgen van een wezenlijk hogere kwaliteit dan zij zelf of een administratiekantoor kunnen leveren. We zouden dit soort alternatieven veel meer moeten onderzoeken.’
Samenstellingsverklaring verdient meer waardering
De waarde van de samenstellingsverklaring wordt nog wel eens onderschat, ziet Blöte. ‘Maar toen ik 6 jaar geleden bij Flynth kwam, raakte ik al snel onder de indruk van samenstellingsverklaringen. Daarvan worden er alleen bij Flynth al meer dan 25.000 per jaar afgegeven. Ter vergelijking: dat is meer dan alle ongeveer 20.000 wettelijke controleverklaringen in Nederland bij elkaar (zie AFM, Sector in beeld 2022). Formeel geeft zo’n samenstelverklaring geen zekerheid, maar dat is te kort door de bocht. Deze verklaringen worden afgegeven door hoogopgeleide accountants, met een permanente educatieverplichting, die onder toezicht staan van de NBA, en waar hetzelfde tuchtrecht op van toepassing is als voor controlerend accountants. De samenstellingsaccountant gaat dan wel uit van de gegevens die de ondernemer aanlevert, maar blijft kritisch. Hij geeft het aan als cijfers niet compleet, niet nauwkeurig of anderszins onbevredigend zijn. Door grote betrokkenheid bij de klant vallen bijzonderheden al snel op, en bij twijfel vraagt de accountant door. De samenstellingsverklaring verdient echt meer waardering.’ Blöte geeft ook aan dat er bij Flynth een methodologie is ontwikkeld voor risicogericht samenstellen, om daarmee het product verder te professionaliseren.
Marktwerking stimuleren
Blöte is gepassioneerd als hij over de samenstellingsverklaring vertelt. Hij zou dan ook graag zien dat de NBA hier meer aandacht voor vraagt. Bijvoorbeeld bij banken en investeerders. ‘Als die de waarde ervan inzien, kunnen ze een samenstellingsverklaring als eis stellen voor financiering. Datzelfde geldt voor afnemers. Door op die manier de marktwerking te stimuleren, kunnen we de druk binnen de accountancysector beter verdelen tussen samenstellende en controlerende accountants. Dat kan bijvoorbeeld ook handig zijn bij alle duurzaamheidsverslaggeving die nog op ons afkomt. Samenstellingsaccountants kunnen daar een belangrijke rol in spelen.’
Meer informatie voor de pers
Voor meer informatie over dit bericht kunt u contact opnemen met Ilse Harmelink, directeur marketing, commununicatie en business development via pers@flynth.nl.