Gepubliceerd: 29-03-2019, laatst gewijzigd:
08-12-2023
Een werknemer die overstapt naar de concurrent om daar zijn bij u verworven kennis in te zetten: op zo’n scenario zit u vast niet te wachten. Veel werkgevers proberen dit met een concurrentiebeding te voorkomen. Maar de praktijk leert dat zo’n beding zonder weloverwogen aanpak lang niet altijd stand houdt. We zetten de belangrijkste valkuilen voor u op een rijtje.
1. Te zwaar beding in te licht contract
Een concurrentiebeding is een zwaar middel dat een werknemer sterk beperkt in zijn mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Daarom is zo’n beding bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd alleen toegestaan als u een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang heeft. Voldoet u aan deze eis, dan moet u de aanwezigheid van dit belang bovendien gemotiveerd en schriftelijk met de werknemer overeenkomen. Van een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang is alleen sprake als uw situatie aan drie voorwaarden voldoet:
- de werknemer verricht specifieke werkzaamheden;
- hij verwerft hierdoor specifieke kennis of informatie;
- u ondervindt onevenredig nadeel als hij hiermee bij een concurrent aan de slag gaat.
2. Oeps, vergeten te vermelden
Een echte instinker is de schriftelijke bevestiging van een tijdelijke arbeidsovereenkomst met concurrentiebeding. Verlengt u zo’n arbeidsovereenkomst stilzwijgend? Dan mogen beide partijen ervan uitgaan dat dit gebeurt volgens de eerder overeengekomen afspraken, inclusief concurrentiebeding. Maar stuurt u netjes een brief om de verlenging te bevestigen, dan is dat geen stilzwijgende verlenging meer en gaat deze regel dus niet op. In dat geval moet u opnieuw schriftelijk het concurrentiebeding overeenkomen, anders komt dit te vervallen. Bent u zo’n nette werkgever die verlengingen schriftelijk bevestigt, vergeet dan dus niet om het concurrentiebeding nogmaals te vermelden én de werknemer hiervoor te laten tekenen. Of laat hem een nieuwe arbeidsovereenkomst mét beding ondertekenen. Beide methoden voorkomen vervelende discussies.
3. Alleen in het reglement of voorwaardenboek
Werkgevers nemen het concurrentiebeding vaak op in hun personeelsreglement of arbeidsvoorwaardenboek. Dat is toegestaan, maar alleen houdbaar als u in de arbeidsovereenkomst verwijst naar de toepasselijkheid van de voorwaarden of het reglement, en deze documenten als bijlage bij de arbeidsovereenkomst voegt. Of als u de werknemer op een andere manier specifiek laat verklaren dat hij met het concurrentiebeding instemt. Zonder zijn uitdrukkelijke schriftelijke instemming is het beding niet geldig. De eenvoudigste en dus veiligste manier om dit te realiseren blijft opname in de arbeidsovereenkomst.
4. Niet herbevestigd bij functiewijziging
Een functiewijziging kan ervoor zorgen dat een concurrentiebeding aanmerkelijk zwaarder op een werknemer gaat drukken. Daarom moet u het beding in zo’n geval opnieuw schriftelijk overeenkomen. Doet u dit niet, dan kan de rechter oordelen dat het niet meer geldig is. Een belangrijke factor bij de toetsing van het (al dan niet toegenomen) gewicht van het beding is hoe ingrijpend de functiewijziging is. Ook speelt een rol in hoeverre de werknemer de functiewijziging al kon voorzien toen hij met het beding akkoord ging. Tot slot is een belangrijke vraag in hoeverre het beding de werknemer door de functiewijziging extra belemmert om een soortgelijke nieuwe baan te vinden. Ons advies is om werknemers bij een functiewijziging altijd nogmaals voor het concurrentiebeding te laten tekenen. Of om hen een handtekening onder een nieuwe arbeidsovereenkomst te laten zetten.
5. Te blindelings op vertrouwd
Een werknemer kan de kantonrechter altijd verzoeken om een concurrentiebeding te vernietigen of te matigen. En u moet er rekening mee houden dat zelfs het meest zorgvuldig overeengekomen beding dan niet altijd stand houdt. Omstandigheden en factoren kunnen nu eenmaal veranderen. Of de rechter weegt ze anders dan u had gehoopt of verwacht. Daarom moet uw motto zijn: uiterst zorgvuldig mee omgaan, en nooit blindelings op vertrouwen. Dit is de beste manier om teleurstellingen te voorkomen.