Gepubliceerd: 22-06-2023, laatst gewijzigd:
06-02-2024
De bedrijfsopvolgingsregeling voor de schenk- en erfbelasting (BOR) en de doorschuifregeling in de inkomstenbelasting (DSR) liggen al een tijd onder het vergrootglas en er zitten versoberingen aan te komen. Dat maakt dat sommige families haast maken met de bedrijfsopvolging. Maar is inmiddels duidelijk wat er wel en niet staat te veranderen? We zetten het in dit artikel voor u op een rij.
Samenvatting:
- Het Centraal Planbureau zei vorig jaar mei dat de vrijstelling in de BOR niet doelmatig is.
- GroenLinks en de PvdA willen de regelingen fors versoberen en hebben daarvoor een initiatiefwetvoorstel ingediend.
- Het kabinet wil de BOR en de DSR ook gaan versoberen, maar gaat niet zo ver als GroenLinks en PvdA.
- Een van de aangekondigde kabinetsmaatregelen: onroerende zaken die aan derden worden verhuurd worden standaard aangemerkt als beleggingsvermogen. Die maatregel zal waarschijnlijk per 1 januari 2024 ingaan.
- De andere maatregelen die het kabinet wil doorvoeren gaan waarschijnlijk vanaf 1 januari 2025 in.
BOR: financiële problemen bij overdracht voorkomen
De BOR en de DSR hebben als doel om te voorkomen dat het voortbestaan van een (familie)bedrijf in gevaar komt op het moment dat het wordt overgedragen. Op dat moment moet er namelijk erf- en schenkbelasting en (mogelijk) inkomstenbelasting worden betaald. Dat kunnen zodanig forse bedragen zijn dat ze in het uiterste geval zonder dempende maatregelen kunnen leiden tot het einde van een bedrijf. Die demping wordt geregeld via een (voorwaardelijke) -gedeeltelijke- vrijstelling van schenk- en erfbelasting (BOR) en via het doorschuiven van de inkomstenbelastingclaim naar de bedrijfsopvolgers (DSR).
De discussie over deze fiscale regelingen loopt al jaren. Op verzoek van het kabinet heeft het Centraal Planbureau (CPB) de regelingen vorig jaar onder de loep genomen. Toen de conclusies in mei vorig jaar werden gepubliceerd, laaide die discussie weer vol op. Het CPB zegt namelijk dat de fiscale faciliteiten in veel gevallen niet nodig zijn. Bij driekwart van de overdrachten zijn er bij de erflaters, schenkers of verkrijgers voldoende vrije financiële middelen om de belasting direct te betalen. En volgens het CPB is in de andere gevallen een ruime betalingsregeling over het algemeen een prima manier om de continuïteit van een bedrijf te waarborgen.
GroenLinks en PvdA willen snoeien in de BOR
Een maand later, in juni 2022, kwamen GroenLinks en de PvdA met een initiatiefwetsvoorstel om de BOR en de DSR flink te versoberen. Zij noemen de regelingen een cadeau voor met name rijke erfgenamen. Ze wijzen er ook op dat de BOR in 1996 begon met een vrijstelling van 25 procent van het ondernemingsvermogen. Dat is in de loop der jaren in stappen verhoogd naar de huidige vrijstelling van 100% tot ruim 1,2 miljoen euro en 83% daarboven.
Hoe kijkt de rest van de Kamer naar dat wetsvoorstel? In maart 2023 werd dat inzichtelijk toen de Tweede Kamer voor het eerst over het initiatiefwetsvoorstel debatteerde. Toen bleek dat een groot deel van de Kamer kritisch is. Vooral VVD en CDA zijn tegen de aanpassing waarmee de fiscale regelingen in feite grotendeels zouden worden afgeschaft. D66 en ChristenUnie zijn kritisch op de ruime mogelijkheden van de BOR om erf- en schenkbelasting te ontwijken, maar vinden dat het voorstel van GroenLinks en de PvdA te ver gaat. Een forse aanpassing van de BOR vanuit de Tweede Kamer zal dus zo’n vaart niet lopen.
Kabinet wil BOR en DSR versoberen
Dan is er nog het kabinet. In de reactie op het rapport van het CPB schreef minister Adriaansens dat het kabinet nog steeds achter de doelstelling van de fiscale bedrijfsopvolgingsregelingen staat. Maar het vindt ook dat oneigenlijk gebruik van de BOR en DSR moet worden beperkt. Hoe het kabinet dat wil doen, werd in mei van dit jaar al enigszins duidelijk. Toen stuurde het kabinet de plannen voor het Belastingplan van 2024 naar de Tweede Kamer.
Vrijstelling omlaag
En daarin wordt duidelijk dat het kabinet de BOR en de DSR wil gaan versoberen. Een van de maatregelen die het kabinet wil nemen, is dat aan derden verhuurde onroerende zaken standaard worden aangemerkt als beleggingsvermogen. Die maatregel zal waarschijnlijk per 1 januari 2024 in werking treden.
Een andere maatregel die werd aangekondigd, gaat over de omvang van de BOR-vrijstelling. De grens van de BOR-vrijstelling van 100% van de goingconcernwaarde van de onderneming wil het kabinet weliswaar verhogen van 1,2 miljoen euro naar 1,5 miljoen euro. Maar let op: over het meerdere aan ondernemingsvermogen gaat de vrijstelling omlaag, van 83% nu naar 70%. Daarnaast wil het kabinet nog andere wijzigingen in de regelingen doorvoeren. Die hebben met name tot doel om de regeling te vereenvoudigen en oneigenlijk gebruik van de BOR en DSR tegen te gaan. Het kabinet wil dat die maatregelen vanaf 1 januari 2025 in werking treden.
Webinar bedrijfsoverdracht in harmonie
De kabinetsplannen hebben gevolgen voor ondernemers en hun opvolgers die toe zijn aan de bedrijfsoverdracht. Het is daarom verstandig om goed te kijken wat de gevolgen zijn voor uw bedrijf en familie. De adviseurs van Flynth helpen u daar graag bij.