Heeft de bedrijfsopvolgingsregeling haar langste tijd gehad?

Het blijft spannend of de BOR in de nabije toekomst ongewijzigd blijft voortbestaan. De BOR is een regeling in de inkomstenbelasting en de schenk- en erfbelasting. Hierdoor kunnen ondernemingsvermogen en aanmerkelijkbelangaandelen tijdens leven of na overlijden fiscaal vriendelijk overgaan naar de bedrijfsopvolger. De BOR is bedoeld om de continuïteit van de onderneming te stimuleren en een onevenredige belastingdruk bij schenken of overlijden te voorkomen. Overweegt u in de toekomst uw familiebedrijf over te dragen aan de volgende generatie? Laat u dan adviseren over de mogelijkheden en ontwikkelingen in de BOR.

Zo werkt de BOR

De BOR kent een doorschuiffaciliteit voor aanmerkelijkbelangaandelen en/of de stakingswinst en een vrijstelling in de schenk- en erfbelasting. De regeling zorgt ervoor dat de verschuldigde inkomstenbelasting kan worden doorgeschoven naar de bedrijfsopvolger en de vrijstelling in de Successiewet maakt het mogelijk dat de waarde van de onderneming of de aanmerkelijkbelangaandelen voor een groot deel vrijgesteld zijn van schenk- of erfbelasting.

Kritische geluiden

In de praktijk wordt - met name bij familiebedrijven - veelvuldig gebruik gemaakt van de BOR. Toch wordt al jaren kritisch gekeken naar de regeling.
Enkele jaren geleden werd in een ambtelijke notitie over een nieuw belastingstelsel al voorgesteld de BOR ingrijpend te versoberen of af te schaffen, omdat de BOR maar beperkt doelmatig was. Dit jaar publiceerde het Centraal Plan Bureau (CPB) een rapport met als conclusie dat de BOR doeltreffend is, maar wat betreft de schenk- en erfbelasting niet doelmatig is omdat in ongeveer 75% van de overdrachten er voldoende privémiddelen aanwezig zijn om de erf- of schenkbelasting direct te betalen. In die gevallen hoeven geen middelen aan de onderneming te worden onttrokken en is de BOR dus niet noodzakelijk. Volgens het CPB is een betalingsregeling in de meeste overige gevallen voldoende.

Initiatief wetsvoorstel vooraanpassing

In vervolg hierop ligt er inmiddels een initiatief wetsvoorstel bij de Tweede Kamer om de toegang tot de BOR te beperken voor aanmerkelijk belang aandelen, en de vrijstelling voor de schenk- en erfbelasting verregaand te versoberen. Of daar uiteindelijk een Kamermeerderheid voor te vinden is moet nog worden afgewacht. Máár, hoewel er vanuit de praktijk ook de nodige kritische tegengeluiden te horen zijn, lijkt het toch niet ondenkbaar dat de BOR zoals we die nu kennen, mogelijk zijn langste tijd heeft gehad.

In het initiatiefvoorstel word onder meer voorgesteld om:

1. De vrijstelling te beperken tot 25% van de waarde going concern van het ondernemingsvermogen, met een maximum vrijstelling van € 1 miljoen. In de huidige regeling is afgerond de eerste € 1,1 miljoen aan ondernemingsvermogen volledig vrijgesteld en het meerdere voor 83%. De vrijstelling van 100% voor het verschil tussen de liquidatiewaarde en de lagere waarde going concern blijft wel bestaan.
2. De toegang tot de BOR te beperken tot de verkrijging van aandelen die:
   1. onbeperkt gerechtigd zijn tot de winst en tot de liquidatieopbrengst (cumulatief preferente aandelen kwalificeren dan niet langer meer voor de BOR); en
   2. direct of indirect een belang vertegenwoordigen van ten minste 25% van het geplaatste kapitaal (de huidige grens van 5% wordt dus verhoogd en de regeling voor verwaterde belangen tussen 0,5% en 5% wordt afgeschaft).
3. Verhuurd vastgoed aan te merken als beleggingsvermogen waardoor verhuurd vastgoed niet langer in aanmerking komt voor de BOR.
4. De doorschuifregeling in box 2 af te schaffen zodat bij schenking of vererving van aanmerkelijkbelangaandelen dus altijd in box 2 moet worden afgerekend.

Samengevat: de faciliteiten worden fiscaal minder gunstig bij bedrijfsopvolging.

Toekomst familiebedrijf en fiscaal vriendelijk overdragen

Vooralsnog is niet duidelijk wat de toekomst brengt voor de BOR. Reden te meer om goed na te denken over de wenselijkheid om nog dit jaar in actie te komen om de BOR faciliteiten voor zover mogelijk nog veilig te stellen. Vanzelfsprekend staat uw Flynth-adviseur u graag daarbij met raad en daad terzijde.